صبح تبریک، بعد از ظهر تحریم!
تنها چند ساعت پس از آغاز اجرای تعهدات آمریکا در برجام کاخ سفید به بهانه برنامه موشکی ایران 11 فرد و شرکت را در فهرست تحریمها قرار داد
چند دقیقه بیشتر از کنفرانس خبری حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران به مناسبت آغاز اجرای تعهدات 1+5 در برجام نگذشته بود که خبر آمد وزارت خزانه‌داری آمریکا براساس مجوز باراک اوباما، ایران را تحریم کرد و این بار این برنامه موشکی ایران بود که بهانه تحریم جدید شد. به گزارش «وطن امروز»، موضوع تحریم‌های موشکی آمریکا علیه ایران در ابتدای ماه جاری مطرح شد. براساس این تحریم، به بهانه توانمندی موشکی ایران، وزارت خزانه‌داری آمریکا نام 11 فرد و شرکت مرتبط با جمهوری اسلامی ایران را در لیست تحریم‌های خود قرار می‌داد و تمام موسسات و شرکت‌های دارای ارتباط با این اشخاص و شرکت‌ها مشمول تحریم آمریکا قرار می‌گرفتند. با این حال اما در شرایطی که براساس هماهنگی‌ها قرار بود این قانون روز چهارشنبه 9 دی‌ماه (30 دسامبر) به تصویب کاخ سفید برسد؛ دولت آمریکا این اقدام را به تاخیر انداخت. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال با اشاره به این تاخیر نوشت این تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنان روی میز خواهد بود و دولت اوباما تصمیم دارد در زمان مناسب آنها را وضع کند. پس از این نیز باراک اوباما در اظهارنظری گفت این تحریمها در زمان مناسب وضع می‌شوند. اینکه چرا رئیس‌جمهور آمریکا تحریم جدید موشکی علیه ایران را به تاخیر انداخت در آن زمان مشخص نشد. با این حال اما روز شنبه 26 دی‌ماه، در شرایطی که همه منتظر اعلام خبر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و آغاز اجرای تعهدات 1+5 برای تعلیق تحریم‌های ایران بودند؛ ناگهان خبر آمد جیسون رضاییان به همراه 3 زندانی دیگر ایرانی – آمریکایی با برخی زندانیان ایرانی اسیر در خاک آمریکا مبادله شده‌اند. خبرگزاری رویترز نیز بلافاصله مدعی شد دلیل به تاخیر افتادن تصویب تحریم‌های موشکی، همین موضوع یعنی آزادی زندانیان بوده است. در ابتدای این گزارش آمده که «یک ماه پیش، روز پیش از اعمال تحریم‌های جدید ایران (به دلیل شلیک موشک عماد)، جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به وزیر خارجه آمریکا هشدار داد که این کار می‌تواند مذاکرات سری تبادل زندانیان که طرفین چندین ماه بود درگیرش بودند را از مسیر خود خارج کند.» در ادامه آمده است که «کری و دیگر مشاوران ارشد اوباما که برای گذراندن تعطیلات به هاوایی رفته بودند، یک سری کنفرانس تلفنی با هم برقرار کردند و به این نتیجه رسیدند که نمی‌توان بر سر آزادی آمریکایی‌ها ریسک کرد.» آنگونه که 2 منبع آگاه رویترز گفته‌اند «مقامات کابینه اوباما در آخرین لحظه به این نتیجه می‌رسند که اعمال بسته تحریمی جدید را به تأخیر بیندازند.»
این ادعای رویترز در حالی مطرح شد که جواد ظریف، دیروز حوالی ساعت 15 از آماده شدن هواپیمای زندانیان آمریکایی – ایرانی برای خروج از ایران خبر داده بود. بنابراین به نظر می‌رسد به محض خروج هواپیمای زندانیان ایرانی از خاک ایران، دولت اوباما برای وضع تحریم‌های موشکی علیه ایران درنگ نکرد.
در همین راستا وزارت خزانه‌داری آمریکا با صدور بیانیه‌ای از افزودن نام شرکت‌ها و افراد جدید به فهرست تحریم‌های ایران به واسطه ارتباط با برنامه موشکی ایران خبر داد. به گزارش فارس، تحریم‌های جدید در حالی اعلام شد که هواپیمای حامل زندانیان آمریکایی ساعتی قبل از آن ایران را ترک کرد. افراد و شرکت‌هایی که به بهانه ارتباط با برنامه موشکی ایران در فهرست تحریم قرار گرفته‌اند، عبارتند از:
1- سیدمهدی فرحی
2- رحیم‌رضا فرقدانی
3- سیدمحمد هاشمی
4- سیدجواد موسوی
5- سیدمیراحمد نوشین
6- حسین پورنقشبند
7- مینگفو چن (تبعه چین)
8- شرکت لند آنهوی
9- شرکت بازرگانی کاندید جنرال
10- شرکت بازرگانی مبروکه
همچنین اطلاعات مربوط به «مهرداد کتابچی» که پیش از این در فهرست تحریمها بوده نیز به‌روز شده است. نام این افراد و شرکت‌ها در فهرست تحریم‌های ثانویه آمریکا قرار گرفته و از این پس دارایی‌های آنها در آمریکا بلوکه شده و اتباع آمریکا قادر به مبادله اقتصادی با آنها نخواهند بود.
مجوز تحریم‌های جدید در دستان جیک لو!
موضوع تحریم‌های جدید به بهانه توان موشکی ایران البته همزمان با اعلام اجرای تعهدات آمریکا در برجام مطرح شد. جیک لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرد که باراک اوباما به او این مجوز را داده است تا تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کند. به گفته لو، این تحریمها به بهانه‌هایی غیر از هسته‌ای باید اعمال شوند. وزیر خزانه‌داری آمریکا گفت که کشورش تحریم‌های ضدایرانی خارج از چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک را ادامه خواهد داد. لو در بیانیه‌ای اعلام کرد آمریکا تحریمها درباره اقدامات قابل تحریم ایران را در خارج از چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک ادامه خواهد داد. وی گفت: «همان‌گونه که همیشه گفته‌ایم، برجام به مسائل هسته‌ای پرداخته و سایر حوزه‌هایی را که رفتار ایران غیرقابل پذیرش مانده شامل نمی‌شود. ما به هدف قرار دادن اقدامات قابل تحریم در خارج از برجام ادامه می‌دهیم، اقداماتی که شامل حمایت ایران از تروریسم، بی‌ثباتی منطقه، نقض حقوق بشر و نیز توسعه موشک‌های بالستیک می‌شود».
البته آنچه جیک لو به آن اشاره کرده بود، در نامه اوباما به رئیس مجلس نمایندگان و رئیس سنای آمریکا برای اعلام اجرای تعهدات او در برجام نیز مطرح شده بود.
اوباما در بخشی از فرمان اجرایی لغو تحریمها، به وزیر خزانه‌داری اجازه داده است با رایزنی با وزیر خارجه آمریکا تحریم‌هایی را علیه اشخاص مشمول بخش 1244 قانون آزادی ایران و مقابله با گسترش هسته‌ای ایران مصوب 2012 میلادی اعمال کند:
الف- ممنوعیت مؤسسات مالی آمریکا از ارائه وام یا اعتبار به این اشخاص
ب- ممنوعیت هرگونه نقل و انتقال ارزی این اشخاص با آمریکا
ج- ممنوعیت نقل و انتقال هرگونه اعتبار یا پول بین مؤسسات مالی یا از طریق آنها یا به هریک از مؤسسات مالی آمریکا با این اشخاص
د- انسداد همه دارایی‌ها و منافع این اشخاص در آمریکا
ه- ممنوعیت همکاری سرمایه‌گذاری در خرید مبالغ قابل توجهی از اوراق سهام یا اوراق قرضه این اشخاص
و- ممنوعیت یا محدودیت واردات کالا، فناوری و خدمات، مستقیم و غیرمستقیم از این اشخاص به آمریکا
ز- اعمال تحریم‌های خاص علیه مدیر یا مدیران اجرایی که با اشخاص تحت تحریم همکاری کنند.
تحریم‌های بانک انصار و مهر اقتصاد پابرجا ماند!
با وجود اینکه قرار بود همه تحریم‌های بانکی لغو شود اما تحریم‌های بانک انصار و مهر اقتصاد پابرجا ماند. آمریکا با آغاز اجرای توافق هسته‌ای، تحریم‌های ثانویه مربوط به فعالیت هسته‌ای را برداشت که شامل تحریم‌های مربوط به بخش‌های مالی و بانکی می‌شود اما با این همه برخی موسسات مالی از جمله بانک انصار و بانک مهر همچنان تحت تحریم خواهند ماند. به‌گزارش رویترز به نقل از دیپلمات‌های اروپایی، آغاز اجرای توافق هسته‌ای، تحریم‌های ثانویه مربوط به فعالیت هسته‌ای را نیز برداشت که شامل تحریم‌های مربوط به بخش‌های مالی و بانکی می‌شود. آمریکا همچنین ۴۰۰ فرد و نهاد ایرانی را از
لیست سیاه اداره کنترل دارایی‌های خارجی حذف کرد که شامل بانک مرکزی ایران و موسسات مالی ایرانی می‌شوند با این‌‌همه برخی موسسات مالی از جمله بانک انصار و بانک مهر همچنان تحت تحریم خواهند ماند.
اوباما: باز هم ایران را تحریم می‌کنیم
رئیس‌جمهور آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد کشورش به اعمال تحریم‌های ضدایرانی مرتبط با برنامه موشک‌های بالستیک تهران ادامه خواهد داد. به گزارش تسنیم به نقل از رسانه‌های آمریکایی، باراک اوباما در سخنرانی خود درباره اجرایی شدن برجام و برداشته شدن تحریم‌های هسته‌ای ایران، تاکید کرد دست ایران هرگز به بمب نخواهد رسید. سال‌ها ایران و آمریکا رابطه نداشتند که این مساله منافع کسی را تامین نکرد و ایران به سلاح هسته‌ای نزدیک شد. رئیس‌جمهور آمریکا افزود: تاکید من این بود که با ایران به دیپلماسی بازگردیم. قبلا کندی، ریگان و دیگران هم از این روش استفاده کرده بودند. ما اعتقاد داریم می‌توانیم از طریق شراکت با ایران منافع خود را حفظ کنیم. وی با اشاره به آزادی ملوان‌های آمریکایی، گفت: برجام باعث شد ما بتوانیم دیگر مسائل را با ایران از جمله مساله ملوانان حل کنیم. باراک اوباما در ادامه افزود: ایران اورانیوم غنی‌شده کافی داشت اما الان 90 درصد آن را از کشور خارج کرده و دیگر توانایی تولید حتی یک بمب را ندارد و اکنون که ایران به تعهداتش عمل کرده می‌تواند به دارایی‌ها و پول‌های خودش دست یابد. وی همچنین با اشاره به ماجرای نقض حریم دریایی ایران از سوی قایق‌های آمریکایی گفت: ماجرای
قایق‌های آمریکایی می‌توانست به یک فاجعه تبدیل شود اما ما با ایران صحبت کردیم و مساله حل شد. باراک اوباما در بخش دیگری از سخنان خود درباره قرارداد تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا، گفت: ما زندانیان ایرانی مقیم آمریکا را عفو کردیم چون تروریست نبودند و تنها در ارتباط با تحریمها تخلف کرده بودند. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین با تکرار اتهامات پیشین خود علیه ایران گفت: «هنوز بین ایران و آمریکا اختلاف است. ایران هنوز از برخی مزدوران و تروریست‌ها دفاع می‌کند و برنامه موشکی خود را متوقف نکرده است. ما تحریم‌های مربوط به برنامه موشکی ایران را همچنان ادامه می‌دهیم».
